Ik was op de muziekuitvoering van het Houtense Muziek Collectief van het project ‘De Uitdrukking’. Zij hadden zo’n bijzonder programma in het Theater aan de Slinger dat ik het mee wilde maken.
De deelnemers hadden muziek uitgekozen bij schilderijen of een schilderij uitgekozen bij een favoriet muziekstuk. De schilderijen waren van twee Houtense kunstenaars: Ineke Graamans en Joop van Putten. Geweldig te zien en horen hoe kinderen en jongeren daar duidelijke ideeën over hebben.
En wat een talent hadden ze deze avond bij elkaar gebracht!
Daar ontmoette ik in de pauze een bekende musicus waarvan de dochter had gespeeld. Uiteraard kwam de vraag waarom ik daar was en of ik dan ook in Houten woon. Ik legde uit dat ik daar was, omdat een van de initiatiefnemers, René Maurer, bij mij feldenkraislessen volgt. Hij had me de Facebookpaginalink gestuurd van het project.
‘Oh ja, Feldenkrais! Dat is toch iets met houding?’
Ik moest lachen. ‘Dat hoor ik wel vaker. Nee, het is iets met beweging. Voor ons is houding een pose tussen twee bewegingen in. Het woord houding heeft al meteen iets statisch.‘ En zo ontstond er een gesprek over mijn werk.
Het was geweldig de inspiratie te zien bij de kinderen en, mede daarom misschien ook wel, de rust en zelfbewustzijn die ze uitstraalden in hun performances. Maar naast de mooie muziek, bleef ook dit gesprek bij mij hangen.
Houding
Een goede reden, vond ik, om er eens op in te gaan, waarom zoveel mensen het over hun houding hebben.
1. Omdat je denkt dat je houding niet goed is
Dat begint al heel jong als iemand, je vader, je moeder, leraar, je commandeert om rechtop te gaan zitten. Mijn vader bijvoorbeeld zei daar dan bij: ‘anders haal ik de bezemsteel en schuif ik die achterlangs tussen je armen en je rug.’ Hij zei daarmee indirect ook dat mijn ’houding’ kennelijk niet was zoals het hoorde en dat houding iets is wat je doet, organiseert en regelt vanuit wilskracht.
Die bezemsteel moest mijn schouders naar achteren brengen en me zo rechter op laten zitten. Hij had zeker gelijk dat ik dan rechter op zou zitten, maar zou dat ook helpen om een betere houding te krijgen?
Ik denk van niet. Behalve misschien, omdat ik het zo vervelend vond, dat ik in mijn vaders buurt zou doen wat ik dacht dat hij bedoelde met rechtop zitten, nl. mijn schouders naar achteren trekken. Dat duwt de schouderbladen tegen de borstkas waardoor je minder gebogen in je bovenrug kunt zijn.
2. Omdat je klachten hebt in een bepaalde houding
De andere reden dat mensen geïnteresseerd zijn in hun houding is, dat er klachten ontstaan terwijl ze zitten of staan, de zgn. statische klachten. En dat is natuurlijke een hele duidelijke reden om met je houding bezig te zijn.
Je gaat op zoek naar nog meer adviezen over hoe je een ‘goede’ zit- of sta-houding hebt. Je verwacht dat daarmee je pijnklachten wel zullen verdwijnen.
Maar is dat waar de oplossing zit?
Hoe doe jij dat?
Het corrigeren van je houding doe je met je spieren en vanuit wilskracht. Je trekt je schouders naar achteren, zoals mijn vader suggereerde, je trekt je buik in of kantelt je bekken naar een speciale positie. Of wat is het precies wat je doet? Ben je het je bewust? Zijn er ondersteunende woorden die je tegen jezelf zegt? Hoe lang houd je het vol? Hoe vaak denk je er aan?
Ik ben heel benieuwd hoe jij dat doet. Is je houding een issue voor je? Wat zijn jouw ideeën over een goede houding en een slechte houding? Of heb je er helemaal geen ideeën over of problemen mee? En dat is ook voor anderen interessant om te horen.
Schrijf je commentaar hieronder bij reply. Dan kunnen anderen ook meelezen en reageren, zodat er een interactie kan komen.
In de volgende blog zal ik dan schrijven wat vanuit mijn visie ‘houding’ is. En ik zal ingaan op welke elementen helpen om meer gemak in je zitten en staan te vinden? Welke elementen maken het juist moeilijker?
Ik wil graag reageren door nog een ander aspect aan te stippen.
Naar mijn idee heeft houding ook te maken met de manier waarop je jezelf neerzet op de wereld. Bewust, of onbewust. Een gevoel van trots, of juist een gevoel van minderwaardigheid, ergens de nek voor uitsteken, ruggengraat tonen, een last op de schouders, het gevecht om een resultaat, het vertaalt zich allemaal in een andere houding. Een houding verraadt vaak of je mentaal in of uit balans bent. Na een Feldenkraissessie (ATM) ben ik fysiek duidelijk beter georganiseerd, heb ik meer bewegingsgemak en nu komt het……zonder dat het ooit een onderwerp van gesprek is geweest krijg ik er een gezonde mentale balans bij kado. Een staat van aanwezigheid waarin het woord houding geen onderwerp meer is.
Ondanks jarenlange Feldenkraiservaring raak ik deze fysieke en mentale balans steeds weer kwijt. Zodra ik er genoeg van heb om uit balans te zijn ga ik weer op zoek. Dan merk ik dat de persoonlijke ontwikkeling waarin het gedachtegoed en de bewegingen van Feldenkrais mij richting geven niet leidt tot een voortdurend optimale “houding”, maar wel tot een steeds terugkerende zoektocht die alsmaar in kwaliteit toeneemt.
Bedankt, René, voor deze geweldige toevoeging. Je raakt 2 belangrijke items aan.
– Je psychische ‘houding’ die zichtbaar is in je fysieke houding. Dat betekent ook dat dat per dag kan verschillen. Je geeft ook mooie voorbeelden waarin het fysieke juist weer gebruikt wordt om het psychische aan te geven. Die uitdrukkingen zijn zo wijs, die zijn nog uit de tijd dat er geen sprake was van een scheiding tussen lichaam en psyche. Moshe Feldenkrais wist dat ook en dat is een belangrijke basis voor zijn methode: in het veranderen van het bewegen verander je het geheel van denken, voelen, waarnemen en bewegen. Daarom voel je je ook anders aan het einde van de les en denk je mogelijk ook anders, neem je anders waar.
– Het andere punt is, dat wat je vindt in een les niet blijvend is, dat je er ook weer van kwijt raakt. In het begin zijn mensen het al na een uur kwijt of een dag. Langzaam wordt dat langer en integreer je steeds meer in je dagelijkse zijn. Dat geldt voor alle facetten. Dus ook voor een grotere psychische stabiliteit. En het uit balans zijn wordt korter, je hebt het eerder door en je weet wat je kunt doen om het terug kunt vinden.
Ik denk dat, net als met beweging, het niet gaat om altijd in balans te zijn, maar om de flexibiliteit te ontwikkelen om weer terug in balans te komen.
hallo,
ik ben vandaag bij de openles geweest. Het was een interessante les, en ik schrijf hier nu om iets “grappigs” te delen.
Als ik sta, staan mijn knieen altijd overstrekt. Ik probeer vaak aan te denken en ik probeer dat te corrigeren. Vandaag stond ik bij de aanrecht en ik voelde dat mijn schouder een beetje naar voren stond. Ik heb als reflex die heel zachtjes naar achter gebracht en …verassing: mijn knieen gingen van zelf heel zachtjes licht buigen (dus niet meer overstrekt). FIJN!! GRAPPIG :)!
groetjes,
Romina
Hallo Romina,
Dat is zeker grappig. In de les hebben we een relatie gelegd waarin alle verschillende lichaamsdelen in beweging waren. Nu merk je deze verbinding ook staand op. Fijn dat je het kon waarnemen!
Hartelijke groet, Tjitske
hoi Tjitske, dank voor de blog. Goed hoe je dat van de spieren beschreef en het filmpje was zeer verhelderend.
Wat ik me bij het eerste deel van het blog afvraag. Je moet je dus presenteren op een sterke manier ondanks dat je je vervelend voelt,
hoeveel energie dat zal kosten.En hoeveel energie heb je voorradig. Want het blijft toch onnatuurlijk. Maar misschien voegt het lichaam zich na een tijdje. Ik denk dat het te maken heeft met waar de onzekerheid vandaan komt.Wat is de oorzaak, achtergrond en hoe diep zit het?
groetjes dorine
Hallo Dorine,
Dank je voor je reactie. Wat Amy laat zien in dat onderzoek, is dat 1 of 2 minuten jezelf in zo’n houding al maakt dat je een taak daarna anders doet. Ik geloof niet dat het die mensen veel moeite en dus energie heeft gekost. Dat is juist het grappige. En ook bij het sollicitatie-experiment blijken anderen dus ook positiever over je te denken. Maar er wordt dus niet ingegaan op oorzaak, achtergrond, ed. Het zijn allemaal proefpersonen van de universiteit. Het zijn geen mensen die voor een bepaald probleem komen. Maar als Amy over haar eigen ervaring vertelt is dat wel zo.
Waar het mij om gaat, is dat je na een feldenkraisles ook een ander gevoel hebt, of na een yogales of een sport waar je plezier in hebt. En dat dat dus doorwerkt in wat je daarna doet. En als je het maar vaak genoeg doet wordt het steeds meer van jou. Of zoals René Maurer het noemde fysiek en mentaal meer in balans. En bij uit balans zijn, wordt de balans steeds sneller weer teruggevonden.