Hoe kun je pijnklachten laten verdwijnen?

Toen ik zaterdagochtend naar het Feldenkraiscentrum Utrecht liep, had ik opeens pijn in mijn linkerknie. ‘Nee, hè, het begint toch niet weer opnieuw’, dacht ik in eerste instantie. Ik probeerde door anders te lopen en door bewuster mijn benen in de zwaaifase van de stap te ontspannen invloed uit te oefenen op de pijnsignalen uit mijn knie. Dat kan het vaak al helemaal doorbreken en de pijn doen oplossen en laten verdwijnen. Maar nu bleef de enigszins scherpe pijn in mijn knie.

De tweede actie was dan maar zo ontspannen mogelijk te lopen ondanks de pijn en de gedachtes die omhoogkomen loslaten, laten gaan en vooral niet op doordenken. Wat we meestal willen is het een naam geven. Waar ken ik dit van, hoe ernstig is dit, is dit gevaarlijk (zie blog ‘Het gaat nooit over’) en kan ik er gewoon mee door lopen?

Zodra je het benoemt als iets met een naam, bijvoorbeeld meniscus stuk, het begin van een versleten knie, iets met een knieband of dat is nog van die val van laatst of wat voor dingen je in je hoofd schieten, zet je het vast in je brein. Er komen gedachtes over prognoses, vergelijkingen met een vorige keer en met verhalen van anderen. Er kunnen zelfs gedachtes opkomen over een mogelijke knieprothese.

Ingrijpen in je denkpatronen

Nee, die richting liet ik mijn brein niet gaan. Nadat ik zoveel mogelijk ontspanning had gevonden in het lopen liet ik het helemaal los. Ik ging mijn aandacht richten op iets anders, bijvoorbeeld waarom ik naar de Atjehstraat liep, wat ik daar ging doen, wat voor logistieke stappen ik te doen had om daar een kwartier later een grote groep te ontvangen voor de bekkenbodemtraining ‘Zeggenschap over je bekkenbodem!’

Ik ging zonder verder nog aan de pijn of mijn knie te denken aan het werk. Het was een mooie ochtend vol ontboezemingen en ontdekkingen voor de deelnemers/sters. Om een uur of twee liep ik weer terug naar huis en realiseerde me dat de pijn in mijn knie helemaal weg was.

Wanneer was hij verdwenen? In ieder geval was hij er al niet meer bewust toen ik de deur van het slot deed. Terugdenkend vermoed ik dat de pijn weer verdween toen ik besloot me er niet meer mee bezig te houden. Niet door de pijn weg te drukken, maar door bewust een andere voorgrond voor mijn aandacht te creëren.

Focussen

Je aandacht kun je, net als bij het kijken, opdelen in:

• gefocust en dus scherp richten op iets met daardoor een beperkt blikveld
• soft-focus, alles minder scherp en juist een heel ruim blikveld

Pijn maakt dat je aandacht focust, zich richt op waar het pijn doet. Normaal gesproken is je aandacht veel diffuser en kun je je hele lichaam in je aandachtsveld houden.

Voorgrond – achtergrond

Daarnaast heb je bij aandacht voorgrond en achtergrond. Je zou kunnen zeggen dat als pijn je aandacht focust, je het meer diffuse gewaar zijn van je zelf naar de achtergrond zet. Wat ik deed was dit weer omdraaien. Ik richtte me compleet op het geheel en op ontspannen in dat geheel. Daardoor verdween het focussen op de pijn naar de achtergrond. En daar is de pijn kennelijk zelfs helemaal verdwenen.

Is het geen wonder hoe ons brein ons kan helpen klachten te veranderen? Er zijn genoeg redenen om te zeggen: ‘Ja, maar bij mij werkt dit niet.’ Daar ga ik de volgende keer verder op door. Maar voor nu kun je kijken of het werkt om je gedachten over de pijn los te laten en verder zoveel je kunt ontspannen. Alles waar je wel invloed op hebt.

Ik nodig je uit om je gedachtes erbij, die jou zeggen dat het niet werkt en dat je het al zo vaak zo gedaan hebt, hier te delen. Of natuurlijk je ervaringen van succes, zoals ik hier heb gedeeld.