Veel mensen die bij mij komen omdat ze ergens een probleem mee hebben of pijnklachten hebben, hebben ergens in hun verhaal dat het in het zitten optreedt. Ik leer ze dan ook eerst pijnvrij en gemakkelijk zitten, want dat doen ze het grootste gedeelte van de dag. Er is daarin mijns inziens zeker een ideaal en ik vraag je heel veel van je geleerde manier los te laten.
Het ideaal is: zoveel mogelijk je gewicht laten dragen door de onderlaag, dit is de stoelzitting en de vloer en zo weinig mogelijk inspanning in je spieren. Die twee samen maken zitten al meteen een stuk gemakkelijker.
Klinkt simpel, hè! Dat is het echter niet. Het is om 2 redenen niet zo vanzelfsprekend meteen te vinden. Het is dus zoekwerk hoe je dat vanuit jouw eigen manier van bewegen en zijn kunt bereiken.
Je rechtophoud-patroon
1.Het vraagt in ieder geval doorbreken en/of veranderen van je rechtophoud-patroon. Dat is dat wat jij gedurende je leven hebt geleerd en aangewend te doen in relatie tot de zwaartekracht en de wereld om je heen. Dit wordt ook wel je handhavingspatroon genoemd. Vaak zijn die patronen al heel lang bestaand en geheel onbewust. Het vraagt best wel wat om daarvan meer bewust te worden en daarin los te laten. Het heeft zoveel te maken met je identiteit en hoe je jezelf ziet, dus met je zelfbeeld.
Je verinnerlijkte instructie
2. Daarnaast krijg je in je leven ook heel veel boodschappen die het natuurlijk en vanzelfsprekend zitten verstoren. Al die goed bedoelde adviezen van ouders, leraren, sportbegeleiders en therapeuten maken dat je eerder in een actie bent, in een correctie ten opzichte van vrij en ontspannen zitten. Je zit dus mee te sturen vanuit verinnerlijkte opdrachten waar je natuur het eigenlijk al heel goed had geregeld. Dus hier is ook een loslaten van belang. Loslaten van ideeën die hebt aangenomen over ‘goed’ zitten en ‘rechtop’ zitten.
Je binnenruimte voelen
Om die reden begin ik op een andere plek: je je binnenruimte te laten voorstellen en te voelen. Dit is de ruimte tussen je buikwand en je rugzijde.
Pas toen ik zwanger was kon ik die binnenruimte in mezelf waarnemen, kon ik naar binnen voelen. Daarvoor kende ik mezelf alleen vanuit mijn huid, vanuit mijn buitenkant. Het was een verrassend gevoel van heelheid en gemak en ik dacht dat mijn groeiende baby dat veroorzaakte. Maar na de bevalling wilde ik dat gevoel behouden en ben ik op zoek gegaan hoe ik dat zonder bewegende baby binnenin mij ook kon voelen. Daardoor heb ik een oefening ontwikkeld die op zich simpel is, maar niet 1, 2, 3 resultaat geeft. Het vraagt een behoorlijke tijd van aandacht en herhaling. 3 maanden is de gemiddelde tijd voor maken van nieuwe hersencelverbindingen en daarmee dus voor het aanleren van nieuwe vaardigheden over een oud patroon heen.
En nu zelf gaan ervaren
De echte draagkracht van onze romp zit meer in de binnenruimte, de dieper gelegen spieren en de geautomatiseerde organisatie van onze oprichting. Je van die binnenruimte bewust worden maakt meteen heel veel uit in het rechtop zijn. Het voelt meer vanzelf en moeiteloos. Tegelijk vind je een grote rust in jezelf en verandert geleidelijk je idee over jezelf, je zelfbeeld.
- Je rolt een badlaken stevig op tot een rolletje en legt dat dwars op een stoel tegen de rugleuning. (bij het maken van de hierbij geplaatste foto merkte ik weer hoe weinig stoelen hiervoor te gebruiken zijn: stoelen met een open onderkant geven geen steun aan het rollen en dus niet aan de onderrug en bekken. Zoek iets wat je achter het rolletje kunt leggen wat steunt tegen de spijlen van de stoel en wat wel het rolletje in het midden steunt.) Dan ga je zo op die stoel zitten dat je bekken in je heiligbeen tegen die handdoekrol gedrukt zit. Misschien moet daarvoor die handdoekrol iets omhoogschuiven om het echt vol tegen je heiligbeen te voelen. (N.B. je heiligbeen is de achterwand van je bekken, dus niet in je taille maar eronder). Dat is je steun in de rug. De rest van je rug is dus vrij van de stoelleuning. Kijk maar of je de steun kunt ervaren zonder naar achter te gaan hangen. Kijk of die steun je kan helpen zoveel mogelijk los te laten in je rompspieren en je schouders. Eventueel schijf je je billen nog een beetje verder naar achter op de stoelzitting en dus steviger tegen de rol.
- Je legt je handen op je onderbuik zodat je pinken ongeveer in je liezen liggen. Je handen rusten zachtjes over je buik en je luistert naar de beweging van je ademhaling onder je handen. Geef jezelf de tijd om met je aandacht in je handen te voelen hoe je buik onder je handen beweegt, hoe je vingers daardoor bewegen. Laat je adem gewoon doen, dus kijk of je er niet in stuurt. Je aandacht in je handen en via je handen in je buikwand onder je handen, maakt dat je adem daarnaartoe komt, vanzelf en zonder iets specifieks te veranderen. Neem er zoveel tijd voor als nodig is omdat echt helemaal te voelen.
- Dan ga je je aandacht tegelijk naar je heiligbeen tegen het rolletje brengen en naar je buikwand onder je handen. Probeer die twee tegelijk te voelen en dan de ruimte ertussen oftewel de ruimte die je tussen je buikwand en je heiligbeen ervaart. Hoe groot is die afstand?
Kijk of je geleidelijk aan je aandacht meer en meer naar binnen kunt brengen, beginnend bij de binnenkant van je buikwand voor te stellen en de binnenkant van je heiligbeen. En dan daar de afstand tussen. Hoeveel ruimte voel je daar? En kun je voelen dat je adem bij het inademen de ruimte groter maakt en bij het uitademen kleiner? Dus voel die afstand steeds korter en langer worden in elke ademhaling. Ook dat doe je zoveel tijd als nodig is om dat werkelijk te ervaren.
Uiteraard stopt mijn oefening niet daar. Maar dit zijn de eerste en belangrijkste stappen voor je verder kunt gaan met de vervolgstappen van dit proces. Doe dit zo lang als je nodig hebt en het dus gemakkelijk gaat en vanzelfsprekend wordt.
Wil je dan meer en het vervolg ook doen, schrijf dan over je ervaringen in het commentaarveld onder dit blog en ik stuur je de volgende stappen.
Ook als je onderweg vragen hebt of verduidelijking wilt kun je dat hier vragen. Ik zal je antwoorden en het is meteen een antwoord voor anderen met dezelfde vraag. Meestal ben je niet de enige namelijk.
Hoi Tjitske
Dit stukje vond ik reuze interessant, omdat ik dacht dat ik door mijn toenemend zittende beroep de pijnklachten had gekregen met zitten. Maar nu kreeg ik laatst met fietsen ook heel erg pijn aan m’n stuitje, ik kon er een week niet van fietsen of zitten. Echter, nu jij schreef over ingeprente boodschappen over rechtop zitten, ging bij mij een belletje rinkelen. Ik heb sowieso erg veel pijn in m’n bilspieren en soms stekende kramp doortrekkend in m’n kuit. Ik denk dus dat ik veel te verkrampt met m’n bil-, alsook m’n bekkenbodemspieren zit. Je oefening hierboven doe ik nu en sinds m’n bekkenbodemfysiotherapie voel ik nu ook pas echt m’n bekkenbodem uitzetten op de inademing.
Ja, graag ontvang ik de rest van de oefening van jou?
Groetjes, M.
Hartelijk dank voor je reactie, M.
Fijn om te horen dat alleen al het lezen en 1 maal doen van de oefening jou helpt!
Ik stuur je de rest van deze oefening.
Hartelijke groet,
Tjitske
Mooie oefening Tjitske. Ik ervaar dat mijn aandacht naar mijn bekkengebied zakt en ik ervaar rust. Graag ontvang ik de volgende stappen v/d oefening.
Hartelijke groet, Esther.
Hallo Esther,
Fijn om te horen dat je de rust waartoe uitgenodigd wordt ervaart.
Het vervolg komt naar je toe!
Hartelijke groet,
Tjitske
Wat een fijne oefening is dit! Omdat ik yogales geef ben ik me al heel aardig bewust van de adembeweging in mijn buik. Toch geeft dit net weer een iets andere ervaring. Ik moest eerst mijn adembeweging ontdekken, omdat ik mijn handen veel lager had dan normaal en ik eerst door mijn dikke buikwand heen moest gaan voelen. En opeens ‘had’ ik hem: ik voelde heel duidelijk het uitzetten en terugveren, naar voor en naar achter toe , een hele subtiele beweging. Mooie oefening! Ik ben benieuwd naar het vervolg:) en ga hem ook eens in de yogales toepassen want het is een mooie aanvulling!
Hallo Colette,
Ja, vaak denken we dat adem veel hoger hoort te zitten. Maar die lage buikplek, met je pinken tegen je schaambot, is waar je je middenrif naar omlaag lokt. Daardoor voel je het ook meer naar je bekkenbodem ademen zoals M.E. hier meldde. Dat wordt in het laatste deel van deze oefening verder uitgewerkt. Voor ongeoefende mensen kost het wat meer tijd om het te ervaren. Ik stuur je de rest op.
Hartelijke groet,
Tjitske
Tjitske, wat een mooie oefening! Je komt rechtstreeks binnen in je eigen interne huiskamer.
Ik ben heel erg benieuwd hoe je van hieruit gemakkelijk het huis verder zittend opbouwt.
Hartelijks van je collega Tjitske
Hallo Tjitske,
Leuk weer iets van jou te horen. Altijd geinig die aanhef, alsof ik aan mezelf schrijf.
Mooi gezegd: je eigen interne huiskamer! Klopt hij wordt verder uitgebouwd.
Hartelijke groet,
Tjitske
Dank Tjitske, deze komt voor mij goed van pas, met veel bureauwerk. Trekt de aandacht naar beneden daar waar ik altijd focus op middel en schouders om `goed’ te zitten.Ook merk ik dat aandacht linker-en rechter been op de grond niet hetzelfde is. Ga graag verder
Hartelijke groet,
Bernadette
Hallo Bernadette,
Fijn om te horen. Ja, asymmetrieën hebben we allemaal. Wel interessant om het dan opeens te merken. Geen verschil bij je zitbotten?
Ik stuur het vervolg naar je op.
Hartelijke groet,
Tjitske
Dag Tjitske, dank voor je aanwijzingen. Het voelt voor mij als kloppend om de aandacht aan de ruimte in de buik te geven, maar dat is lastig bij pijn en ongemak. Heel graag het vervolg! dank alvast daarvoor, Annemiek
Hallo Annemiek,
Fijn dat je de aanwijzingen waardeert en ook met je hoofd snapt. Het klopt dat het lastiger is als er pijn of ongemak is. Het is sowieso bij pijn of ongemak lastig om je aandacht ergens anders te richten dan waar de pijn om aandacht vraagt. En toch is dat vaak wat wel helpt: je focus verleggen. Zit de pijn in je buik dan kunnen je handen warmte brengen en daarmee mogelijk meer rust en pijnvermindering.
Ik stuur je het vervolg op!
Hartelijke groet,
Tjitske
Hi Tjitske,
Ik doe het voor de eerste keer en vind het lastig om mijn handen/armen een ontspannen positie te geven. Ik probeer nog wel verder, maar misschien heb je een suggestie. En heel fijn als je ook volgende stappen wilt delen.
Hartelijks,
Jeanet
Hallo Jeanet,
Wat een mooie vraag, Jeanet! Ik begrijp dat dat een uitdaging is. Het leuke is dat als je dit leert, je ook in staat bent andere acties met je handen makkelijker te doen en langer vol te houden zonder klachten te krijgen.
Wat je kunt doen is kijken waar je nog kunt ontspannen in de verschillende gewrichten.
– Hangen je schouders rustend om je borstkas?
– Kun je je schouderbladen voelen voelen en laat je hen vrij hangen achter tegen je ribben?
– Voel je de ruimte in je oksel als een open ruimte?
– Laat je je ellebogen waar ze ook zijn, vrij hangen?
– Zijn je polsen ontspannen?
– En je handen zelf als je ze voelt bewegen in je adem, kun je voelen dat dat hen helpt zachter te worden?
Wat we soms denken is dat met de positie van de handen ook de armen een vaste positie moeten houden. Dat is echt niet nodig want dan trek je ze waarschijnlijk naar achteren zodat ook je polsen tegen je buik zijn. Je polsen hoeven zich niet om de ronding van je buik te vouwen. Dus behalve het zachte contact van je handen op je buik mag de rest allemaal vrij in de ruimte hangen. Leuke uitdaging!
Is dit nog niet voldoende om gemak in deze positie te vinden voor je armen en schouders, dan kun je op zoek gaan naar hulpmiddelen. Twee opgeblazen ballon, niet al te groot, kun je dan tussen je ribben en bovenarmen doen. Niet meteen een stevige knoop, want je kunt zoeken naar precies goed: niet te dik en niet te dun. Of je kunt 2 kleine kussentjes tussen je flank en je bovenarm en elleboog doen. Bij deze beide hulpmiddelen is het nog steeds jouw uitdaging om er wel in te ontspannen.
Ik hoop dat je hiermee uit de voeten kunt! Zo niet dan hoor ik graag je volgende vraag hierover, zodat ik die ook voor iedereen zichtbaar kan beantwoorden!
Dank je wel voor je vraag en de hele procedure komt naar je toe via je mail!
Hartelijke groet,
Tjitske
Hi Tjitske,
Hartelijk bedankt voor de vele suggesties! Fijn om hiermee te zoeken naar ontspanning – en gemak – in het zitten.
Hartelijks, Jeanet
Hoi Tjitske, wat een heerlijke oefening! Leuk om te doen en te voelen dat zitten met minder moeite kan. Ik ben benieuwd naar het vervolg. Hartelijke groeten ,
Ha Cristina,
Leuk om weer iets van jou te horen! Fijn om te merken dat de oefening zo bij je binnen komt en voelbaar is! Het vervolg komt naar je toe!
Hartelijke groet,
Tjitske