Duurzaam met jezelf omgaan, kun je dat leren?

Duurzaamheid is een belangrijk thema. Hoe kunnen we met ons allen voorkomen dat onze prachtige aarde nog verder wordt uitgebuit? Mijn werk draait om hetzelfde onderwerp, maar dan naar onszelf. Hoe kunnen we met onszelf omgaan zodat we ons prachtige lichaam niet verder uitbuiten of misbruiken?

‘Misbruiken?‘ hoor ik je denken: ‘Ik mijn lichaam misbruiken en/of uitbuiten?’
Ja, inderdaad, er is veel waar we ons niet bewust van zijn. Gewoontes die we al jaren hebben en om die te veranderen moet je ze eerst opmerken en onderkennen.
Hoe weet je dat je niet goed met jezelf omgaat? Als je regelmatig klachten hebt op basis van je dagelijks leven weet je dat het niet echt goed met je gaat. Dat kan doordat je uren achtereen aan je computer zit te werken. Of je merkt het door blessures die je oploopt tijdens of na sportieve belasting of als je voelt dat je langzaam aan steeds minder evenwicht hebt.

Een voorbeeld uit de praktijk

Jan, een sporter met veel enthousiasme, doorzettingsvermogen en plezier in zijn sport wordt steeds teruggefloten door pijnklachten en/of blessures. Na een aantal reeksen van verschillende behandelingen wil Jan toch eens kijken of hij iets kan veranderen in wat hij doet. Hij vindt iets over de Feldenkrais Methode en maakt een afspraak met mij. Wat ik zie en voel bij Jan is dat hij zijn spieren veel te hard aanspant. Eigenlijk zijn al zijn spieren continu hard aan het werk. Dat is de basisspanning waar bovenop hij vervolgens al zijn acties doet. Ik noem dat leven in windkracht 9. Er is dus niet veel aanspanningsruimte over in je spieren als je al zoveel kracht gebruikt in rust. Geen wonder dat sportactiviteiten, waar extra kracht gevraagd wordt van de spieren, leiden tot overbelasting en klachten.

Ikzelf merkte dat ook in de tijd dat ik voortdurend klachten had. Ik noemde dat toen altijd tegenwind hebben en bij het zwemmen: het voelt als zwemmen in stroop in plaats van water. Ik relateerde het aan de omgevingsfactoren, maar het waren mijn eigen spieractiviteiten die eerder tegen dan mee werkten.

Klinkt simpel, gewoon leren ontspannen, toch?

Met feldenkraisbewegingen ben je niet op zoek naar ontspanning. Het kan wel het resultaat van de bewegingen zijn. Het doel van feldenkraislessen is de natuurlijke samenwerking terug vinden die bewegingen simpel, licht, gemakkelijk en mooi om naar te kijken maken. Alle bewegingen worden door talloze spiergroepen gedaan. Maar hoe kun je die dan laten samenwerken, zodat het licht en gemakkelijk voelt?

Aandacht en je skelet leren voelen

De feldenkraislessen vragen je aandacht bij hoe de verschillende lichaamsdelen ten opzichte van elkaar bewegen. Als je meer naar binnen focust en je botten volgt in hun beweging ten opzichte van elkaar kun je volledig op je hersenen vertrouwen dat die de juiste spieren aan het werk zetten en met de juiste en meest efficiënte kracht. Dat gebeurt gewoon. Dat werkt op de samenwerking tussen je beweegintentie met het voelen. Zo werkt het in je brein. Als je denkt dat jij je spieren bewust moet aanspannen of als je volgens instructies beweegt vanuit je denken, dan overrule je dit systeem in je brein. Dan gaat er steeds meer verstoord worden in die natuurlijke samenwerking. Spierkracht bouwt op spierkracht en je eindigt in windkracht 9 of zelfs meer.

Is het zo eenvoudig?

Nou er komt wel het een en ander bij kijken. Het vraagt bijvoorbeeld om het te gaan voelen wanneer je minder tegenwind ervaart of wanneer de bewegingen juist stroever zijn, tegen weerstand in bewegen. Daarom bewegen we veelal liggend in de lessen want dan kun je makkelijker die verschillen voelen.
En er zijn ook veel overtuigingen die je tegenhouden om te veranderen. Bijvoorbeeld ‘recht’ zitten of ‘recht’ staan. Als je denkt dat dat een bepaald model heeft dan zal het altijd moeite kosten om in dat model te blijven, bijvoorbeeld schouders naar achter. Ook je houding wordt volledig geregeld in meer onbewuste delen van onze hersenen als je in staat bent je te laten dragen door de vloer of door de stoelzitting. En als je je daarbij volledig kunt overgeven aan de zwaartekracht en daarbij meer focust op je skelet. Je skelet is je draagsysteem, je spieren zijn je bewegers, die meer kunnen ontspannen als je het skelet haar werk kunt laten doen.

Ik zie steeds mensen enorm veranderen na een paar individuele lessen en/of een paar seizoenen in de wekelijkse les in de groep. Ook Jan is weer met plezier aan het sporten.

Herken je iets uit dit verhaal of roept het vragen bij je op, reageer dan in het commentaarveld.